ال‌نینو به طور ساده عبارت است از یک رخداد اقلیمی کلان که در اثر رها شدن انرژی انباشته در بزرگترین حوزه اقیانوسی جهان یعنی جنوب اقیانوس آرام رخ می‌دهد.نشانه اولیه آن هم تغییر جهت جریان آبهای سرد و گرم و همچنین بادهای این منطقه است.
ال نینو چیست؟
ال‌نینو یا ال‌نینیو (به اسپانیایی: El Niño) یکی از چرخه‌های مشهور آب و هوایی جهان است که هر ۲ تا ۷ سال یک‌بار باعث ایجاد ناهنجاری‌های بزرگی در آب و هوای سراسر سیّارهٔ زمین می‌شود از جمله این ناهنجاری‌ها می‌توان به سیلاب‌های ناگهانی، خشکسالی، قحطی و اپیدمی اشاره کرد.
چند سال پیش ماهیگیران در سواحل پرو شاهد تغییراتی در جریان آب های این منطقه شدند. اولین ماه سال میلادی بود و تازه جشن های آغاز سال نو را پشت سر گذاشته بودند که ناگهان متوجه جریان آب گرم جنوبی شدند، جریانی که دمای آب سرد این منطقه را تعدیل می کرد. آبهای این منطقه زیستگاه بسیاری از پرندگان و ماهی ها بود. این آبهای سرد، سرشار از مواد غذایی برای موجودات آبزی بود و محیط مناسبی برای آنان فراهم می کرد. به همین خاطر، کار ماهیگیران این منطقه هم پر رونق بود، ولی وجود آب گرم به صورت غیر طبیعی، داشت اوضاع را به هم می ریخت و کار و کسب آنها را کساد می کرد.
آبهای گرم، یکی دو سال در منطقه باقی ماند و باران های فراوان استوایی را باعث شدند، باران هایی که به گفته بعضی ها ، کویر ها را به باغ تبدیل کردند. حال دیگر این پدیده هر چند سال یک بار تکرار می شود و چون این پدیده ، یعنی گرم شدن آبهای اقیانوس آرام جنوبی ، اغلب همزمان با میلاد مسیح (ع) و در ابتدای سال میلادی اتفاق می افتد، ماهیگیران منطقه آن را "ال نینو " نامیدند.
ال نینو در زبان اسپانیولی به معنی پسر کوچک است و ماهیگیران هنگامی که عکس این پدیده رخ دهد، یعنی آبهای سرد جایگزین، نام دیگری را زمزمه می کنند: لانینو یا دختر کوچک . در پدیده لانینو که بعد از ال نینو اتفاق می افتد، آبها ی اقیانوس آرام جنوبی، به شدت سرد می شوند.
باد و زبانه های سرد و گرم
معمولا همیشه آبهای غرب اقیانوس آرام گرم و آبهای شرق این اقیانوس سرد است که اصطلاحا به آن زبانه سرد می گویند. در وضعیت عادی باد از جهت شرق اقیانوس آرام به طرف غرب می وزد و در اثر همین وزش باد، سطح آب اقیانوس آرام جنوبی در بخش غربی بالا می آید. به طوری که سطح آب اقیانوس در سواحل اندونزی حدود 120 سانتی متر بالاتر از سطح آب در سواحل اکوادور است. با توجه به جریان آب گرم و در نتیجه گرمای هوا، منطقه غربی اقیانوس آرام پر باران و بر عکس آن، نواحی شرقی این اقیانوس خشک و کم باران است.
پدیده ال نینو با اندازه گیری دمای سطح آب اقیانوس مشخص می شود در فرایند وقوع این پدیده، بادهای بسامان، حجم زیادی از آبهای گرم سواحل اندونزی را به سمت سواحل شرقی( امریکای جنوبی ) جاری می کند. چند سال پیش، یعنی در سال 1372(1994م) شاهد شکل گرفتن یکی از بزرگترین نمونه های پدیده ال نینو بودیم. در این سال آبهای منطقه غربی اقیانوس آرام جنوبی، به طرف منطقه شرقی جریان پیدا کرد و زبانه های سرد منطقه شرقی ضعیف شد. بادهای منطقه غرب که معمولا ضعیف بودند به بادهایی قوی تبدیل شدند و به طرف شرق اقیانوس وزیدن گرفتند و آبهای گرم را بیشتر به آن سمت راندند.
ال نینو معمولا با یک تغییر در جریان اتمسفر همراه است که s.o نامیده می شود
ال نینو و تغییرات جوی
ال نینو مانند یک فصل، دارای دوره است؛ اما فصلی که به صورت نا منظم ظاهر می شود و در زمان غیر مشخصی در جهان استقرار می یابد. به همین دلیل دردوره ظاهر شدن این پدیده ، بعضی تغییرات آب و هوایی و دگرگونی هایی در الگوها ی طبیعت به وجود می آید و این تغییرات، افزایش باران و سیل های ویرانگر در بخش هایی از امریکای جنوبی و پرو و خشکسالی در قسمت غربی اقیانوس آرام را به دنبال دارد. بنابراین با توجه به خسارات ناشی از ال نینو باید شرایط منطقه جاوه اقیانوس آرام را با دقت مشاهده و تغییرات هوا را در یک دوره کوتاه ( یک ماه تا یک سال ) پیش بینی کرد.
ال نینو معمولا با یک تغییر در جریان اتمسفر همراه است که s.o نامیده می شود. حرکت یا جنبش جنوبی یکی از علت های اصلی است که باعث تغییرات آب و هوا در کل دنیا می شود. این پدیده از چندین سال پیش توجه اقیانوس شناسان را به خود جلب کرد و تحقیقات زیادی درباره آن انجام شد. در حقیقت اولین قدم، تخمین شروع ال نینو و لانینو و پیش بینی آب و هوا بود. واضح ترین علامت S.O ایجاد رابطه عکس فشار هوای سطحی در دو نقطه، داروین استرالیا و جزایر تایپیتی در جنوب اقیانوس آرام، فشار زیاد یک طرف ، همرا با کاهش فشار در طرف دیگر بود و این عمل به صورت معکوس انجام می گرفت.
بادهای شرقی مهم ترین علت پیدایش ENSO است و دارای دو اثر بسیار قوی است : اول اینکه آب اقیانوس آرام را به سمت غرب حرکت می دهد و به همین دلیل سطح آب در فیلیپین معمولا 60 سانتی متر از سطح آب در سواحل جنوبی پاناما بالا تر است. دیگر آنکه باعث می شود جریان دریایی غربی در سطح آب باقی بماند و به تدریج آب را گرم کند. این امر سبب می شود که در ناحیه غربی اقیانوس آرام ، گرم ترین آب سطح کره زمین وجود داشته باشد؛ آبی که معمولا بالای 28 درجه سانتی گراد است و حتی بعضی مواقع به 5/38 درجه هم می رسد.
آب گرمی که در قسمت غربی اقیانوس آرام جمع می شود ، سبب فشار دادن ترمو کلابین به سمت پایین می شود و با آب سطحی کاملا مخلوط شده و بدین ترتیب آب گرم سطحی از آب سرد عمیق جدا می شود. معمولا ترموکلابین در قسمت شرقی 40 متر ودر قسمت غربی 100 تا 200 متر متغیر است.
تاثیر ال نینو بر محیط و زندگی بشر:
همراه با رویداد ال نینو تولیدات بیولوژیکی به دلیل کاهش فرا جهندگی آب سرد در سرتاسر سواحل پرو و اکوادور کاهش می یابد که این سبب مرگ و میر ماهیان و به خصوص ماهی کولی که غذای عمدة پرندگان دریایی است می شود. به دنبال مرگ و میر ماهیان، میلیونها پرنده دریایی به علت عدم وجود غذای عمدة خود یعنی ماهی کولی در ساحل نابود می شوند که این لطمه اقتصادی جبران ناپذیری را در صنایع ماهیگیری و کود مرغ ( دریایی ) گیری برای کشور های پرو و اکوادور به بار می بارد.
از آسیب های محلی دیگر، بارندگی های سیل آسا در بخش هایی که به طور معمول لم یزرع سواحل پرو و اکوادور است که سبب ته نشست های گلی و تخریب شالوده این مناطق می شود و در مجموع به دلیل شرایط نا به هنجار به وجود آمده ، پدیده ال نینو در منطقه به عنوان فاجعه طبیعت شناخته شده است . همچنین این پدیده رابطه ای قوی با خشکسالی در هند، شرق استرالیا، مالزی، اندونزی و کلاً آسیای جنوب شرقی دارد. مثلاً ال نینوی 1983–1982 که شدید ترین رویداد اقلیمی دریایی از این نوع بوده است موجب انقال زنجیره باران های حاره ای به طرف شرق و مرکز اقیانوس آرام گردید. که این مطلب از تفسیر نقشه های ماهواره ای و تشعشعات موج بلند بازتابیده از سطح اقیانوس ثابت شده است. از نتایج این واقعه بارانهای شدید به مقدار 2000 میلیمتر و جاری شدن سیل های مخرب در جنوب اکوادور و شمال شرق پرو می باشد.
